CPB: Verbied bitcoin en andere crypto’s

Nederland moet de bitcoin en andere cryptomunten verbieden. Die oproep doet Pieter Hasekamp, directeur van het Centraal Planbureau (CPB), in een opinie-artikel in het Financieele Dagblad.

Cryptomunten, zoals bitcoin en ether, vertonen volgen Hasekamp alle kenmerken van ‘slecht geld’: ze hebben een onduidelijke herkomst, onzekere waardering en er is sprake van schimmige handelspraktijken.

Zeepbel

Hij spreekt van een zeepbel, die uiteindelijk zal klappen. Onder het motto zachte heelmeesters maken stinkende wonden, pleit hij voor een totaalverbod op de productie, handel en zelfs het bezit van cryptovaluta. Haast is geboden, waarschuwt hij: ‘Hoe langer we wachten, hoe groter de negatieve gevolgen van de uiteindelijke crash.’

Een totaalverbod leidt volgens Hasekamp tot een prijsdaling, aangezien cryptomunten geen intrinsieke waarde hebben en hun aantrekkingskracht alleen maar ontlenen aan acceptatie door anderen.

Diverse landen hebben al maatregelen genomen om de cryptohype te beteugelen. Zo kondigde China deze week aan dat het na een eerder handelsverbod ook bitcoin-accounts op social media gaat blokkeren. Het Bazels Comité, de toezichthouder voor de bankensector, pleitte er gisteren voor om banken die cryptomunten bezitten te verplichten om extra kapitaalbuffers aan te leggen, om de risico’s af te dekken.

Nederland blijft daarbij achter, signaleert Hasekamp. ‘Er zijn pogingen gedaan om het toezicht op handelsplatforms aan te scherpen, maar zonder veel succes.’ Als het aan de CPB-directeur ligt, komt daar dus verandering in.

Bitcoin vs euro

In zijn betoog wijst Hasekamp erop dat geld drie functies heeft:

  • rekeneenheid
  • betaalmiddel
  • waardeopslag.

Voor het gebruik als rekeneenheid is vooral waardevastheid van belang: het is lastig om te rekenen in valuta waarvan de koers als een jojo heen en weer beweegt. Voor de betaalfunctie is ook gebruiksgemak belangrijk: betalen in goudstaven is niet zo handig. Daarnaast is veiligheid cruciaal, want diefstal en fraude zijn natuurlijk funest voor het vertrouwen. Voor waardeopslag zijn vooral veiligheid en waardevastheid van belang.

Als we bijvoorbeeld de euro en de dollar langs deze meetlat leggen, scoren deze munten volgens Hasekamp goed op waardevastheid. Inflatie hebben we de afgelopen decennia nauwelijks gezien. En hoewel de prijzen over de hele linie wat stijgen, houden maar weinig mensen rekening met hyperinflatie. Ook qua gebruiksgemak zitten we met de bestaande munten goed, vindt Hasekamp.

De veiligheid is wel een issue, gelet op de toename van cybercriminaliteit. Maar als alle plussen en minnen tegen elkaar worden afzet, doen de traditionele valuta het niet slecht, vindt Hasekamp. Dit kan in de toekomst nog beter worden, want veel centrale banken werken al aan een digitale munt.

Zwendelpraktijken

Cryptomunten daarentegen presteren volgens Hasekamp op alle bovengenoemde punten veel slechter. Waardevast is de bitcoin zeker niet te noemen als we kijken naar de wilde achtbaanrit die de munt achter de rit heeft. Omdat de munt niet breed wordt geaccepteerd, is de score op gebruiksgemak ook laag.

De veiligheid wordt volgens Hasekamp ondergraven door regelrechte zwendelpraktijken. Alleen op het aspect van privacy scoren transacties met crypto’s goed, al plaatst Hasekamp hierbij wel de kanttekening dat anonimiteit cryptomunten aantrekkelijk maakt voor criminelen.

Al met al zijn cryptomunten volgens de CPB-voorman ongeschikt als rekeneenheid en betaalmiddel. Of ze ook kunnen worden gebruikt als waarde-opslag, valt of staat met de vraag of cryptomunten ooit écht geld zullen vervangen. Maar dat gaat niet gebeuren, verwacht Hasekamp. Verbieden die munten, vindt hij.

Of de soep zo heet gegeten wordt als deze wordt opgediend, is echter maar de vraag. IEX beurswatcher Arend Jan Kamp wijst er op dat het CPB daar als onderzoeksinstituut helemaal niet over gaat.

Kan cryptotrein nog worden gestopt?

Bovendien is het de vraag of de cryptotrein nog kan worden gestopt. Steeds meer institutionele beleggers ruimen inmiddels een deel van hun portefeuille in met cryptomunten. Ook melden steeds meer bedrijven dat ze bitcoin of andere cryptomunten als betaalmiddel accepteren of overwegen dit in de toekomst te doen. En deze week keurde zelfs het eerste land de bitcoin goed als officieel betaalmiddel: El Salvador.